Vanaf het ontstaan van de derde wereldbeweging heeft men altijd betracht goede contacten te verkrijgen met de vakbond. In eerste instantie zag men de bonden echter als onderdeel van het westerse systeem dus medeverantwoordelijk voor de armoede. Later zag men in dat de vakbond in feite de grootste en wereldwijde actiegroep was. Dus samenwerken. Dat ging echter niet altijd ideaal. Vakbonden en haar leden voelden zich weliswaar solidair met arbeiders uit verre landen, maar als die solidariteit in botsing kwam met hun materiële belang c.q. werkgelegenheid dan kozen ze toch, begrijpelijk, voor hun eigen positie. Ook aan het verzoek of de eis van derde wereldgroepen om bijvoorbeeld de lading van een schip uit Chili ten tijde van Pinochet niet te lossen, werd geen gehoor gegeven.

Toch wilden vakbonden wel iets doen met de armoede ver weg, zeker als het ging om de uitbuiting van arbeiders in derdewereldlanden. Daartoe ontstond in 1971 in het CNV, de christelijke vakbond, het SOSV, Stichting Ontwikkelingssamenwerking Vakbonden. Doel was arbeiders in verre landen bij te staan en arbeiders hier bewust te maken dat overheveling van bijvoorbeeld de textielindustrie wellicht ten koste zou gaan van werkgelegenheid hier maar ten bate van werkloze arbeiders daar. Doel was ook het SOSV uit te breiden als de fusie tussen de drie vakbonden: algemeen, Katholiek en Christelijk, een feit zou worden. Die fusie ging echter slechts gedeeltelijk door. CNV haakte af en de twee andere vakbonden fuseerden tot het FNV. Tot eind jaren ‘70 speelde de SOSV nog een rol, kreeg zelfs subsidie van de NCO, maar na 1975 kwam er een eind aan.

Het FNV startte in 1975 de organisatie FNV Mondiaal in het kader van het vakbond medefinancierings-programma van het ministerie van Ontwikkelingssamenwerking. Je kan donateur worden van die organisatie en dan krijg je ook de nieuwsbrief met daarin alles wat ze voor arbeiders ver weg betekenen, welke solidariteitsacties gaande zijn en in hoeverre bewustwording in Nederland gestalte krijgt. Ik ben al jaren donateur, ontvang de nieuwsbrief en ik sta ervan te kijken hoeveel zinnige acties vanuit FNV mondiaal worden gerealiseerd. Laat ik een aantal voorbeelden noemen.

• Een sociale dialoog in Peru voor betere arbeidsvoorwaarden: Praten met werkgevers en vakbonden aldaar met als resultaat betere voorwaarden voor arbeiders die in de groente- en fruitexport werken.
• Trainingsprogramma voor jonge vakbondsleiders in Oeganda. Het resultaat is verbetering van het cao-loon.
• Erkenning en meer werk voor vrouwelijke bouwvakarbeiders in Rwanda.
• Oprichting van een netwerk van arbeiders in de palmolie-industrie uit Colombia, Indonesië en Nederland. Het doel hiervan is om de omstandigheden te verbeteren.
• Looneisen in de bloemensector in Oeganda (80 % van deze bloemen gaan naar Nederland)

En zo zijn er nog een aantal projecten en positieve solidariteitsacties. Terugkijken in een jaarverslag wordt vermeld dat FNV mondiaal in 2022 samenwerkte met 183 internationale partners en dat ze al samenwerkend de arbeidsomstandigheden verbeterden voor tegen een half miljoen werkers. Reden genoeg om donateur te worden, zowel voor vrijwilligers van de wereldwinkel maar ook de klanten van onze winkels zouden attent gemaakt kunnen worden op deze vakbondsderdewereldgroep. Als klant kan je natuurlijk eerlijke cadeautjes kopen in de wereldwinkel, je kan ook rechtstreeks de strijd steunen van arbeiders. Alle informatie is te lezen op de website van FNV Mondiaal en anders via Google. Van mij uit een hele hartelijke aanbeveling.

Hans Beerends hansbeerends@planet.nl