Het boek “De eerste linies“ van Marc Broere met als ondertitel ‘berichten van het ontwikkelingsfront‘ wil de nadruk leggen op het positieve effect van projecten die uitgaan van de kracht en de eigen waarde van de mensen voor wie het bedoeld is en het geeft aan dat projecten die van boven af door een hulporganisatie worden gedicteerd in de regel mislukken.

Dat lijkt logisch maar vanaf het ontstaan van de ontwikkelingshulp was er voortdurend een strijd tussen ontwikkelingsstrategen die wilde werken vanuit de belangen en wensen van de mensen in ontwikkelingslanden en degenen die vanuit Den Haag aangaven hoe er gewerkt moest worden.

Dat begon al in 1968 bij het internationale UNCTAD overleg tussen arme en rijke landen. Daar bleek dat arme landen helemaal niet zaten te wachten op hulp. Wat zij wilden was toegang voor hun exportproducten op de westerse markt.

TRADE NOT AID was hun slogan.

De rijke landen wilden daar echter niet aan en hielden vast aan hoge tariefmuren ter bescherming van hun eigen industrie en landbouw. Bleef over hulp maar ook die hulp was voor een groot deel gekoppeld aan de belangen van het bedrijfsleven. En ook het deel ideële hulp bleek controversieel. Er werd niet zozeer getwijfeld aan de intentie van de NGO’s maar wel aan de praktische uitwerking. Zo waren er nogal wat NGO’s die graag directief wilde bepalen aan welke criteria een project moest voldoen en op welke wijze het moest worden uitgevoerd. Dit schuurde al snel met de ideeën van lokale voorlieden en opbouwwerkers. Terwijl westerse donoren spraken over democratisering, vrouwenrechten, milieu en duurzaamheid legden lokale werkers de nadruk op concrete zaken als de aanleg van riolering en waterleiding in de sloppenwijken, veiligheid, bestrijding jeugdwerkeloosheid en straatcriminaliteit. Dit inzicht brak geleidelijk door en steeds meer lokale voorlieden en opbouwerkers werken nu aan concrete maatschappelijke verbeteringen.

Marc Broere schrijver van dit boek en hoofdredacteur van het ontwikkelingsbad Vice Versa behoort tot de weinige journalisten die zich nog steeds concentreren op mondiale armoede. Tientallen jaren bezocht hij regelmatig projecten in Afrika, Azië en Latijns Amerika en sprak daar uitvoerig met de lokale uitvoerders. Het boek geeft een verslag van al die gesprekken en geeft aandacht aan het positieve effect van door lokale mensen opgezette projecten.

Om enkel voorbeelden te noemen

• In Kenya heeft Joseph Kihumba in de sloppenwijk waar hij zelf is opgegroeid, gestimuleerd door de Nederlandse ontwikkelingswerker Harrie Oostrom, een bioscoop opgezet waar je voor 5 eurocent een film kan bekijken, je kan ergens anders je mobile opladen en schoolkinderen kunnen na schooltijden enige tijd gamen.
• Raphael Obonyo mobiliseert jongeren uit de sloppenwijk Korogocho in Kenya, om voor hun rechten op te komen. De jongeren werden namelijk vaak aangehouden voor niets en konden alleen tegen betaling weer vrij komen. Via demonstratie voor het politiebureau en het inschakelen van media maakte hij een einde aan deze misstand.
• Mohammad Sholikin voormalig leprapatiënt in Indonesië gaat dorpen langs om voorlichting te geven. Hij geeft aan dat lepra te genezen is en dat het onzin is om deze mensen weg te stoppen zoals hem en anderen is overkomen.
• Leah Eryenyu uit Oeganda werkt aan het versterken van vrouwelijk leiderschap. Zij moet opboksen tegen het bij veel vrouwen nog steeds levende gedachte dat de ondergeschikte positie van de vrouw een door God gewilde situatie is.

Dit zijn enkele voorbeelden maar zo staan er veel meer in dit boek .

Voor mensen die zich betrokken voelen bij de strijd tegen armoede en onderdrukking is dit een inspirerend en hoopvol boek.

In de epiloog geeft Broere nog een uiteenzetting van zijn project uit Maart 2021. Het project onder de naam Vice Versa Global is een journalistiek platform van jonge aankomende journalisten uit Afrika die de gelegenheid krijgen artikelen over maatschappelijke onderwerpen in Afrika te schrijven en te publiceren op de website en het tijdschrift van Vice Versa. Deze negen jonge enthousiaste publicisten staan vol vreugde op de cover van het boek .

Marc Broere –De eerste Linies , uitgave Vice Versa -254 blz. prijs euro 24,50 inclusief 4,50 aan verzendkosten . www.viceversaonline.nl

Hansbeerends@planet.nl